Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị bệnh thương hàn ở bồ câu
Bệnh thương hàn ở bồ câu đã được phát hiện và tìm hiểu ở Hoa Kỳ cũng như vài nước Châu Âu. Bệnh này xảy ra chung ở bồ câu, gà, ngan, ngỗng, vịt. Hội chứng của bệnh thương hàn là viêm ruột, ỉa chảy. Người chăn nuôi cần biết rõ các dấu hiệu của bệnh để có biện pháp phòng ngừa và chữa trị kịp thời. Như vậy mới có thể giảm thiệt hại về kinh tế.
Nguyên nhân
Bệnh bệnh thương hàn ở bồ câu do vi khuẩn Salmonella gallinacerum và S. enteritidis thuộc họ Enterbacteriacae gây ra. Thuộc loại trực khuẩn nhỏ, ngắn. Kích thước 1-2×1,5 micromet, thường chụm 2 vi khuẩn với nhau. Vi khuẩn có thể nuôi cấy, phát triển tốt ở môi trường thạch nước thịt và peptone, độ pH=7,2. Nhiệt độ thích hợp 37 độ C.
Nhiệt độ 60°C trong 10 phút, hoặc ánh sáng mặt trời trong 24 giờ có thể diệt vi khuẩn. Nhưng trong bóng tối, chúng tồn tại được 20 ngày.
Con đường lây truyền
Một số chủng Salmonella gallinacerum trong tự nhiên có độc lực mạnh. Chúng gây bệnh cho bồ câu nhà, bồ câu rừng, gà, vịt và các loài chim trời khác.
Đường tiêu hoá là đường nhiễm khuẩn của bồ câu. Bồ câu nhiễm bệnh nếu ăn uống phải thức ăn hoặc nước uống chứa vi khuẩn. Vi khuẩn phát triển trong niêm mạc ruột, hạch lâm ba ruột, và tiết ra độc tố.
Đặc điểm dịch tễ
Mọi lứa tuổi chim đều có thể bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, chim non dưới một năm tuổi thường bị nặng hơn và tỷ lệ chết cao với 50-60%.
Bệnh thương hàn ở bồ câu chủ yếu lây qua đường tiêu hoá. Nhưng bố mẹ nhiễm bệnh thì cũng lây qua trứng. Khu vực nuôi gà chung chuồng với bồ câu thi bồ câu thường bị lây mầm bệnh từ gà bệnh.
Bệnh này có khả năng lây nhiễm quanh năm. Đặc biệt là các tháng có thời tiết ấm áp và ẩm ướt. Như mùa xuân, đầu mùa hè và cuối mùa thu.
Triệu chứng của bệnh thương hàn ở bồ câu
Thời gian ủ bệnh từ 1-2 ngày. Khi nhiễm bệnh, bồ câu ít hoạt động, kém ăn, uống nhiều nước.
Tiếp đến, thân nhiệt tăng. Bồ câu đứng ủ rũ một chỗ và thở gấp. Đặc biệt là ỉa chảy ra phân màu xanh hoặc xám vàng. Ở giai đoạn cuối phân có lẫn máu. Chỉ sau 3-5 ngày, chim sẽ chết.
Bệnh tích
Bồ câu mắc bệnh thương hàn thì các niêm mạc bị sung huyết:
– Niêm mạc diều, dạ dày tuyến và ruột tụ huyết từng đám.
– Niêm mạc bị tổn thương ở ruột non và ruột già. Có hiện tượng tróc ra và điểm hoại tử ở phần ruột gà.
– Tụ huyết ở chùm hạch lâm ba ruột.
Chẩn đoán
Chẩn đoán lâm sàng:
– Chim ốm dễ lây lan sang các con khác trong đàn. Biểu hiện phân lỏng xám vàng hoặc xám xanh, có lẫn máu.
– Mổ khám chim ốm sẽ thấy: tụ huyết, xuất huyết và tổn thương các niêm mạc đường tiêu hoá.
Chẩn đoán vi sinh vật: thu thập bệnh phẩm, nuôi cấy để phân lập vi khuẩn S. gallinacerum.
Các cách phòng bệnh thương hàn ở bồ câu
– Chuồng nuôi phải thoáng mát, có ánh nắng chiếu vào.
– Thức ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, không ẩm mốc.
– Nước uống sạch sẽ, thay thường xuyên.
– Sử dụng Bio Xide, Bio Dine hoặc Cloramin T 0,5 – 2%… Để sát trùng, vệ sinh toàn bộ nền và tường chuồng nuôi.
– Ngăn ngừa tiếp xúc động vật gặm nhấm, gián và chim hoang dã.
– Đảm bảo đúng nguyên tắc “cùng ra cùng vào”. Sau mỗi đợt xuất chuồng cần vệ sinh sạch sẽ, sát trùng dụng cụ. Chuồng trại để trống 10 – 15 ngày mới nuôi đợt khác.
– Bổ sung cho chim BIO VITAMIN C 10% hoặc HAN – TOPHAN. Sẽ giúp tăng sức đề kháng, giảm stress và tạo miễn dịch tốt cho bồ câu.
Trị bệnh
Khi phát hiện có bệnh cần cách ly chim ốm để điều trị. Đồng thời cho toàn đoàn uống phòng ngừa.
– Bước 1: Dùng một trong các loại thuốc sau để điều trị nguyên nhân
+ FLOSAN D (1ml/ 3-5 kg thể trọng)
+ HANFLOR ORAL 20% (1ml/ 7 kg thể trọng) – An toàn cho cả chim đang đẻ.
+ BIO ENROFLOXACIN 10% ORAL ( 1ml / 5-7 Kg thể trọng )
Pha một trong các loại thuốc trên với nước cho toàn đàn uống. Đối với chim ốm bơm cho uống trực tiếp. Liên tục làm vậy trong 3-5 ngày.
– Bước 2: Bổ sung PERMASOL (2 gr/ 1 lít nước) và BIO ANAGIN C (100gr / 20 lít nước). Thuốc này giúp hạ sốt và tăng sức đề kháng cho bồ câu.
– Bước 3: Tránh làm tổn thương niêm mạc tiêu hoá. Nên cho chim ăn thức ăn mềm dễ tiêu trong thời gian điều trị. Ví dụ thức hỗn hợp dạng bột. Bổ sung cho chim men tiêu hóa HAN – LACVET. Nhằm tăng cường lợi khuẩn và ổn định đường tiêu hóa sau khi chim khỏi bệnh.
Độc giả có thể tham khảo các thông tin hữu ích khác tại KLT.
Nguồn: thuoctrangtrai.com