Phát hiện triệu chứng và chữa trị bệnh ORT trên gia cầm

Bệnh ORT còn có tên khác là bệnh viêm mũi, khí quản, phổi, túi khí. Hay bệnh viêm phổi hóa mủ. Bệnh này khá phổ biến ở gia cầm, nhất là ở gà. Gà thịt giai đoạn 3 – 6 tuần thường mắc bệnh ORT. Đối với các loại gà khác là từ 6 tuần tuổi trở lên. Tỷ lệ gà nhiễm bệnh cao từ 50 – 100%. Tuy vậy, tỷ lệ chết và loại thải thấp, chỉ từ 5 – 20%.

Bệnh ORT là gì?

ORT là bệnh hô hấp cấp tính do Ornithobacterium rhinotracheale gây ra. Loại vi khuẩn thuộc G- và có hình que. Vi khuẩn tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi. Gà có biểu hiện điển hình như: khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi. Phổi viêm có mủ và bã đậu hình ống.

Bệnh ORT lây lan nhanh, nhất là ở những vùng chăn nuôi gà tập trung.

Vào mùa xuân, mùa hè và thời điểm giao mùa, khi độ ẩm không khí tăng cao, bệnh dễ phát nhất.

Đường lây truyền bệnh

Vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale thường có trong phổi của gà bệnh. CŨng có trong túi khí, chất tiết của đường hô hấp như nước mũi, nước mắt. Ngoài ra ở dịch nhầy khí quản. Đặc biệt trong cục mủ ở hai phế quản gốc chứa nhiều virus.

Gà bệnh lây virus cho gà khỏe qua tiếp xúc trực tiếp. Khi gà bệnh hắt hơi, chất tiết đường hô hấp chứa mầm bệnh bắn ra ngoài không khí. Gà khỏe bị lây bằng đường hít thở. Ngoài ra, virus lây lan trong gió. Dụng cụ chăn nuôi, xe vận chuyển, động vật mang mầm bệnh, con người cũng là yếu tố truyền bệnh.

Vi khuẩn xâm nhập chủ yếu qua đường hô hấp vào cơ thể gà. Chúng sinh sôi và phát triển ở niêm mạc đường hô hấp. Sau đấy cư trú ở cơ quan đích là phổi, hai phế quản gốc. Tại đây, virus gây nên bệnh tích đặc trưng của bệnh ORT.

Triệu chứng

ORT là một loại bệnh hô hấp cấp tính. Thời gian ủ bệnh ngắn chỉ trong 1 – 3 ngày. Giai đoạn mới bị, gà hen nhẹ, thở khò khè và thỉnh thoảng hắt hơi, vảy mỏ. Tuy nhiên bệnh tiến triển rất nhanh. 1 – 2 ngày sau đã thấy gà giảm ăn, ủ rũ và ngày càng khó thở. Trong giai đoạn này có thể thấy gà há mỏ để thở, thở đớp khí, có tiếng rít và ngáp. Triệu chứng này xuất hiện do bên trong khí quản và hai phế quản gốc có cục mủ bịt kín. Vì thế đường hô hấp hẹp đi nhiều, gây khó thở ở gà, dẫn tới chết.

Tỷ lệ gà mắc bệnh ORT rất cao, vào khoảng 50 – 100%. Trong khi đó tỷ lệ chết thường từ 5 – 20%. Bệnh gây thiệt hại chủ yếu là khiến gà gầy yếu, lớn chậm. Do đó tỷ lệ đồng đều kém, tỷ lệ loại thải và chi phí chăn nuôi tăng cao. Bệnh thường đi kèm với một số bệnh khác như: Newcastle, E.coli, CRD… Vì thế biểu hiện của bệnh càng trở nên trầm trọng.

Bệnh tích

Đường hô hấp thường tập trung bệnh tích của bệnh ORT. Các cơ quan khác nhìn chung không thấy biến đổi. Khi mổ khám gà chết thấy phổi bị viêm hóa mủ tập trung hoặc rải rác. Vị trí trên bề mặt, bên trong khí quản. Hai phế quản gốc có mủ nhầy đặc hoặc rắn phụ thuộc giai đoạn và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Túi khí viêm, có bọt khí và có thể có mủ màu vàng bên trong. Khí quản bình thường hoặc chỉ bị xung huyết nhẹ. Xuất hiện dịch nhầy trên bề mặt, màu sắc vẫn bình thường.

Điều trị

Để điều trị bệnh ORT, cần chăm sóc, bổ sung các vitamin, khoáng chất cho gà. Ngoài ra, phải giữ cho khí hậu chuồng nuôi, môi trường xung quanh thông thoáng, sạch sẽ. Như vậy công tác điều trị bệnh mới hiệu quả cao.