Gà Cao Lãnh, giống gà nuôi cổ truyền xứ Nam Kỳ Lục tỉnh
Gà Cao Lãnh còn có tên gọi khác là gà nòi. Đây là một giống gà bản địa. Vùng đất Cao Lãnh, Đồng Tháp đã nuôi giống gà này từ rất lâu đời. Bản thân gà có nhiều đặc điểm thú vị. Dễ thấy nhất là thường xuất hiện trong các dịp cổ truyền. Đồng thời, giống gà này còn mang danh của một vùng đất. Gà đi vào thơ ca của người dân. Nhiều người cho hay, không có giống gà nào bằng gà Cao Lãnh, gái nào bằng gái Nha Mận Cao Lãnh. Hiện tại, giống gà này vẫn được ưa chuộng, trở thành đặc sản xứ Nam Kỳ nổi tiếng.
Thông tin về giống gà Cao Lãnh
Được biết, ông Vương Hồng Sển là người ghi chép giống gà này nhiều nhất. Trong cuốn sách Phong lưu cũ mới, ông đã dành cả trăm trang cho thú đá gà và đề cập đến giống gà này. Theo ông, gà danh tiếng nhất là gà Cao Lãnh. Từ xưa gà Cao Lãnh đã được chăm sóc kỹ lưỡng như vậy nên nổi tiếng hung dữ, sức mạnh vô song và đòn thế đá rất hay. Gà Cao Lãnh giỏi do có đòn độc, gồm đòn vỉa tối, vỉa sáng, gà vừa hay, cựa nhạy, chém liên tu. Gà có tài đá song phi, hai cựa phóng tới như cặp phi đao.
Gà Cao Lãnh giỏi do khi đó người ta cho gà Miên mái pha nòi trống Việt sanh ra giống nòi lai. Gà Việt chém giỏi nhưng chịu đòn dở, còn gà Miên chém dở nhưng giỏi chịu đòn. Tuy nhiên, gà Cao Lãnh chỉ hay và giỏi vào đời trước, rồi ngày càng lụn bại do đời sau không biết tuyển lựa giống. Gà phối giống khác dòng nên lâu đời cùng huyết thống, gà trở nên suy.
Chọi gà
Con gà có nét hay, đòn đá độc riêng biệt, có tương khắc nhau. Nhiều năm qua, từ bình dân cho tới quan lại, tướng lãnh đều mê gà, có thể kể đến là Nguyễn Cao Kỳ. Người mê gà có thể bỏ cả ngày trời để xem chân gà, màu lông, tướng đi. Gà có màu lông chuối nên bị phá tướng, người chơi gà không chuộng lông này với gà sinh đôi. Nếu đưa một con ra trường đá, con còn lại gáy vang lừng là điềm tốt. Bởi thế đưa ra trường cáp độ ít ai mang cặp gà sinh đôi đi chung vì như thế không ai dám cáp độ đá.
Thông thường, gà nuôi được một năm thì tới tuổi trưởng thành. Lúc này, có thể cho đi đá gà. Tuy nhiên các chủ gà chưa cho gà ra trận liền mà vẫn tiếp tục huấn luyện gà cho dày dạn kinh nghiệm. Khoảng 5-7 ngày là gà được xổ một lần để đấu tập. Từ những buổi tập đó, các chủ gà chú ý xem thế đá, phân tích từng cú nạp, móc giò, né đòn, mổ, đâm để đánh giá năng lực độ với đối thủ ngang tài, ngang sức.
Cách chọi gà
Gà cũng tương sinh tương khắc nên lộ bài. Vì thế các thần kê ẩn tướng được chủ gà giấu kỹ đề phòng bị phá.
Nuôi gà
Cách ăn uống
Theo nghiệp nuôi gà chiến là phải chấp nhận cảnh cực như chăm con mọn. Con gà cũng cần ăn, uống như con người, để có con gà chiến thực sự khỏe mạnh để đương đầu với các địch thủ. Cách cho ăn tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. Cho gà ăn quá mức thì con gà cũng bị chứng béo phì, dư mỡ, xoay trở nặng nề. Lúc này, gà để đạp mái còn không đảm bảo chứ chưa kể đến chuyện chiến đấu. Nước để cho gà uống bắt buộc phải là nước mưa, đựng trong lu có nắp đậy.
Mỗi sáng sớm cho gà uống một lần, có ly, chén đong đo. Cẩn thận tất cả để gà bền sức khi đá, không hốc nước. Nuôi gà chiến phải đảm bảo cho gà đầy đủ dinh dưỡng và có chế độ tập luyện nghiêm ngặt con gà mới khỏe, thịt da săn chắc, nhanh nhẹn và chịu đòn dai, đá không chạy xịt tức là bỏ chạy nữa chừng. Trong suốt thời gian đá tập, gà được tẩm bổ kỹ lưỡng theo chế độ đặc biệt. Cách chừng 2-3 ngày, gà được cho ăn một lòng đỏ trứng gà, thịt bò hoặc cá, lươn sống bằm nhỏ và các thứ cà chua, đậu xanh, đậu nành.
Cách chăm ngoại hình
Các thứ lông cánh, đuôi, chân, cổ… được cắt tỉa cẩn thận cho thân gà gọn nhẹ, không vướng víu khi lâm trận, sau khi ăn đem gà ra tắm sương, dùng khăn sạch lau gà cho đều rồi phun ít rượu. Hàng ngày người nuôi gà phải tẩm nghệ, phun rượu toàn thân gà. Tẩm gà thì có bài thuốc riêng thuộc loại bí truyền, đủ sức tẩm gà tới mức da nó dày như da voi, cựa gà khác thường đâm không thủng, nhưng với cựa sắt nhọn bén như mũi chông như dân chơi gà hiện nay thì có sức sát thương lớn, có thể xuyển thủng. Điều tối kỵ đối với gà chiến là phải nhốt cách ly, không bao giờ để cho gà tự do đến đến đám gà mái, khiến chúng động dục và dễ mất sức.
Xem thêm:
Nguồn: Traigiongthuha