Có nên sử dụng bột cá trong thức ăn của gia cầm?
Bột cá trước đây được xem như là thành phần không thể thiếu trong quá trình chế biến thức ăn cho gia cầm. Tuy nhiên hiện nay nhiều ý kiến cho rằng bột cá là sản phẩm xa xỉ không nên có trong thức ăn của gia cầm; nhưng cũng có những ý kiến trái chiều cho rằng bột cá là không thể thiếu tức rất cần thiết trong thức ăn của gia cầm.Vậy liệu thực hư của ý kiến này là như thế nào? Nên hay không nên sử dụng bột cá trong thức ăn của gia cầm?
Trong khẩu phần ăn của gia cầm có chứa khoảng 5% bột cá. Đối với gà thịt mới nở và gà mái thì có thể tiêu thụ lên đến 10%. Điều ngăn cản các chuyên gia dinh dưỡng sử dụng cá hơn trong khẩu phần ăn của gia cầm không phải là chi phí; mà là hàm lượng chất béo ở trong đó.
Tại sao bột cá lại phổ biến đến vậy?
Bột cá rất phổ biến vì chúng có giá trị dinh dưỡng hiếm có. Ở một mức giá gần bằng với đậu nành giàu chất béo; bột cá cung cấp (gần) gấp đôi lượng protein; có nguồn amino acid tốt hơn giúp tăng lượng ăn; và rất khó tìm thấy một thành phần thức ăn nào bảo đảm được tất cả các điều này như bột cá. Khi gặp vấn đề với lượng ăn vào ở gia cầm vì bất kỳ lý do gì, các chuyên gia dinh dưỡng luôn luôn cân nhắc gia tăng hàm lượng bột cá.
Trên thực tế, một trong những thành phần giúp chuyển đổi sang thức ăn không kháng sinh chính là bột cá; được sử dụng với hàm lượng lên đến 15%. Nhưng vào thời điểm đó; bột cá luôn có chất lượng tốt và giá cả phải chăng – nói cách khác; bột cá chất lượng tốt luôn luôn sẵn có. Không phải là không có bột cá chất lượng thấp; nhưng nó được sử dụng với mục đích khác; hoặc dùng để nuôi động vật các giai đoạn sau.
Bột cá ở hiện tại
Giá thực tế của bột cá không phải là vấn đề quan trọng nhưng mức độ tăng giá đáng kinh ngạc: đắt hơn gấp 3 đến 4 lần. Có rất nhiều lý do làm tăng giá bột cá; một mặt là do chúng cũng được dùng làm nguồn thức ăn trong nuôi trồng thủy sản và thú cưng; mặt khác là do đánh bắt quá mức đã làm kiệt quệ nguồn tài nguyên.
Nhu cầu tăng và nguồn cung giảm – các lý do trên cùng nhau tạo làn sóng tăng giá lên mức khó tưởng tượng được so với trước đây. Với giá thành cao như thế này; bột cá chất lượng cao đã trở thành một thành phần cao cấp trong khẩu phần ăn của gia cầm; và nhiều người cho rằng họ nên chấp nhận mức giá cao này hoặc là loại bỏ thành phần này ra khỏi khẩu phần ăn.
Ưu điểm
Bột cá vẫn là một nguồn protein dồi dào; và nếu nó có chất lượng tốt nhất; nó sẽ vẫn cải thiện lượng ăn vào. Đây là một thực tế không thể chối cãi hoặc thay đổi. Vì vậy, khi người chăn nuôi phải đối mặt với vấn đề như lượng ăn vào của động vật thấp; hoặc muốn bổ sung một nguồn protein có chất lượng (và chi phí) vừa phải; thì việc sử dụng bột cá vẫn là một lựa chọn sáng suốt. Chắc chắn, mỗi lựa chọn được khuyến nghị đều có một cái giá theo sau đó.
Có lẽ là không khả thi khi sử dụng bột cá cho tất cả các khẩu phần ăn của gia cầm và do đó; chỉ nên sử dụng cho các khẩu phần ăn trong giai đoạn nhạy cảm; chẳng hạn như khẩu phần ăn dành cho gà thịt trong những ngày đầu mới nở (khẩu phần khởi động) gia cầm phục hồi từ bệnh đường ruột hoặc khi lượng ăn vào bị giảm sút bởi chất đắng hoặc các chất không mong muốn khác. Tóm lại, việc sử dụng bột cá đã trở thành công cụ để giải quyết các vấn đề hơn là một nguồn protein được tin tưởng.
Nhược điểm
Có nhiều báo cáo về chất lượng chống lại việc dùng bột cá. Người ta cũng phải xem xét ảnh hưởng cũng như quan điểm về môi trường/ xã hội; khi sử dụng một thành phần là nguồn cá tự nhiên đang dần cạn kiệt; những quan điểm này cũng tác động đến các ngành công nghiệp sử dụng lượng bột cá hiện tại; mà không quan tâm nhiều đến giá cả của nó. Một số báo cáo nói rằng bột cá có thể lan truyền mầm bệnh. Bất kỳ động vật hoặc thành phần nào khác cũng có thể trở thành chất mang của các vi sinh vật gây bệnh; trừ khi chúng ta không ngăn chặn mầm bệnh lây lan bằng cách nào đó.
Tương lai
Nguồn cá tự nhiên thích hợp chế biến bột cá xem ra không thể phục hồi trở lại; hoặc ít nhất mức giá sẽ khó giảm xuống được như trước đây. Nếu nguồn thức ăn cho thủy sản giảm; sự phụ thuộc của họ vào việc sử dụng bột cá để nuôi các loại cá ăn thịt; thì có lẽ chúng ta sẽ giảm được chi phí thức ăn; tuy nhiên khả năng này vẫn khá xa vời. Tiềm năng rất lớn, số lượng có sẵn, tuy nhiên đầu tư cũng không kém phần khó khăn; và từ “phụ phẩm” rất dễ gây hiểu nhầm. Bột cá từ các bộ phận phế thải của cá có thể có chất lượng thậm chí còn cao hơn bột cá từ nguồn đánh bắt; nhưng đó là một chuyện hoàn toàn khác.
Nguồn: acarevietnam.com
Xem thêm: Dinh dưỡng cho gia cầm